چەن شێعر لە جورج توتاری
شاعرو ئوساێ موزیک فلستینی
کوردی کرماشانی_ایلامی
دوارە و دوارە
دووسێ من،
تونە وە دەنگێ بەرز چڕێم.
ئەو دەمە کە وە یەواش
دوارە
و دوارە
کوشتار بیمن.
دار و نەێارم، ماڵم
تەپ وتووز و تیکە کوچک
و خۊن
لە بێ دەنگی هاوار کەن.
دووس من،
تونە وە دەنگ بەرز چرێم.
زەمانێگ کە دەنگ مناڵەگان
یەک لە شوونێ یەک
کپەو بوود.
قەڵبم کوتانێگ بێ هاز دێرید
وەلێ لە ناو خوەێ بار هەڵگرێ ئاگر راسیگە
مەردمێ من
هەر رووژ
دوارە
و دوارە
کوشتار بوون.
دیتر تاقەت نەێرم
دیتر تاقەت نیە تیەرم
نووڕستێ سوزیان جەهانە
گشت چشتێگ لە دەس چیە
ژێر ئاو بووم لە دەریاێ پەژارە.
من دیتر تاقەت نیەتیەرم
وە شان کیشانێ خوەیشکەگەم و
وە خاک سپاردن داڵگمە
من تەنیا مناڵێگم.
خوەمە خەمە بان چیمەنەگان.
لە ژێر قورسی بەهەشت
شنەفم کە مناڵێگ هاوار کەید
زنەیی بێ گوناێ خوەێە.
رەنجەلێ داڵگەلێان
وە پاوەن و زونجیرێ زنەیی بەسیاس.
ناچارن وە کیشان ژان و داشتنێ ئومێد.
داڵگەلێگ گوویا هەریز نیە تویەنن وچان بێەن.
چەوەگانمە بەسم
توام فەرار بکەم
بەڵام وا لورە لور کەێد:
رێ درچینێگ نیە
…لە چنگێ تاریکی.
تا ئانێگ کە پەلەوەرەگان ئاواز بخوەن
تا ئانێگ کە ئاسمانگ بوارێد.
دەنگەگان وە گەرد دەنگ بەرز دەنگ بێەنەو
ئیمە گشت ئنسانیم.
دویەتگەم
وە دەسەلێگ شکیاێ
دویەتەگەمە
کە قورسیێگ نەێرد
وە کووڵ کیشم.
دویەتەگەمە وە کووڵ کیشم.
بەڵام دنیا بێ دەنگ و کڕ و کپەو بیە.
دویەتەگەمە وەرەو ئاسمانگ بەرزە و کەم
چمانێ خوەر تویەنێد
تەرەکەلێ کاسەێ سەرێە
وە یەک تەقەڵ بێەد.
چمانێ ئاسمانگ
ئەو چشتێگە زەوی وە بێدەنگ وە خاک سپارێد
شنەفێد.
لە پاگانم خۊن تیەێد
شوون پەژارە و ژان،
داڕشیاێ لە دەس دان
وە رۊ خاک وماسە کیشیاس.
هەزاران تون مەرگ
وە سەر ئوردووگاێ ئیمە رشیا
ناو دادگەری وەلێ نانە
بەڵام دادگەری کوور بی
قین ئەنازەو ئاسوێگ نەێاشت.
گشت
گەرد واژەلێ سەررێژ لە تونی
گەرد قینێگ ژاراوی
گەرد لە وێر بردنێگ داخ
لە ئیمە کە زنێ مەنۊم
فرە وەتن.
چکەسێگ تویەنێد لە ئی پایلە
ئی نیشانەلێ فەرارە
ئی زامە
کە لە هەر گامێگ کە هەڵگرم
سوزیەن
نگاداری بکەێد؟
چەن دەس هەوەجەس
تا ئیمەێە
وە ئەو چشتێگ کە بی
یا وە چشتێگ کە هەریز نەویە
هەڵگرن؟
ئیە جەنگێگ رەچەڵەک پەرسانەس
منە
لە ئاوخاکێگ کە رێشێەگانم لە ناوێ ئەوزەڵ کەن
لە دیوارەلێگ کە خەنین و گیریان من لە ناوێان دەنگ دەیدەو
لە خەێاوانێگ کە رووڵەگانم یەکم گامەل ێانە لە ناوێ هەڵگردنە
نەخە دەیشت.
ئەڕا من نەشودەنی نەکە
تا کاریگ وە ئابرۊ داشتووم،
تا نان وەدەس مناڵەگانم برەسنم،
تا بێ خووف کەراێە ماڵمە بێەم،
تا بێ خوووف لە شەو بچمە خەو.
نەیل
بکەفمە زەوی،
زندانی بووم،
شکار بووم،
لە بەین بچم.
وە جوورێگ نیشان نەێە
کە من هەریز نەویمە.
دنیامە تیکە تیکە نەکە.
گیان نازارمە،
گومانەگانمە،
لە خوەێ شاێەگانمە،
ماڵمە،
نەگر.
ئیە گشت ئەو چشتێگە کە من دێرم.
حەقێ بیێن
حەقێ زنەیی کردن،
حەقێ دووس داشتن،
حەقێ بیێن.
من ئاندرش، یوسف
کارینا و بیر گیتام.
ناوێ من
قەڵخان منە،
ئنسان بیێن منە،
راسیێ منە.
وەلێ
وەسەر ئیەوە بومەگان هەمراێ وارن
وە سەر ئیەوە گوڕخوازینەگان هەمراێگان لە ناو وا لورە لوور کەن
وەسەر ئیەوە ماڵەگان هەمراێگان خەریک سوزیانن
و واژەلێگ کە تویەنستیان ئیمە قوتار بکەن
لە بێ دەنگی مرن.
صەهیونیسم
صەهیونیسم،
جۊلیانەێگ داگیرکەری و جەهانیە،
هەر جوور مار لە گشت قارەگان وە نازەو چوود.
وە داگیر کردن زەوی،
وە چەپاوێ تاریخ،
وە داگیر کردن مەردم و ملەتەگان،
سەرگەرمە.
بەڵام فلستین، زامێ خویناولی دنیاس،
هەر جوور شمشێر،
هەر جوور ئاگر،
هەرجوور راسی،
وسێد.
نە تەنیا ئەراێ خوەێ،
بەڵکوو ئەڕا گشت ئەوانەێگ کە ستەم و داگیرکەریە تاقیەو کەن،
جەنگن.
دەنگ ئافریقاێ وە نەوکەری گریاێ،
ناڵەێ ئامریکاێ لاتینێ چەپاو کریاێ،
شیوەن بکوتێ عەرەبەگان لە نکبە،
هاوار هەر کەسە کە لە پاوەن وزەنجیر زنەیی کەێد.
فلستین تەنیا نیە
ئازادی خوازەگان جەهانە،
ئەوانەێگە کە ئارەزوێ زنەیی دۊر لە ملهوری دێرن،
ئەوانەێگ کە باوەر دێرن راسی هەریز نیەمرێد،
وە گەرد خوەێ دێرد.
هەر جوور شێتێگ رێ کەم
هەر جوور شێتێگ رێ کەم
لە ناو شونە پاێ واران
ئاسمانگ وە ملێ منا رشێد
وەلێ من هەر ئەوجوورە وسامە.
گامەلم قورسەو بوون
زەویێ ژێر پام ئاگر گردێەسەێ وەر
وە شوون جواوێگ گەردیەم
گشت چشتێگ خەێانەتە.
هەریز ماڵەگەمە پەێا نیەکەم
هەر چەن کە گشت ئانێگ گەردیەم
ناوم لە وێر چیە
هەر چێ بیە سوزیاس
ساێەرەگان لە پشت سەرێ منن
کەسێگ دەنگ منە نیەشنەفێد
لە رێ ماڵ
وە بێ دڵداری گام هەڵگرم.
شەو نۊرێگ کە لە پشت کویە تیەێد
پووشنێد.
لە ناو تاریکی
وە ئی لاو ئەو لا چم
بێ دەسپێک و بێ کوتایی
هەسارەگان وە ئارامی کەفنە خوار
هەر جوور یادەلێ دەورانێگ
وە شوونێ چشتێگ گەردیەم
و نیەزانم لە کامین زنگانی.
هەریز ماڵەگەمە پەێا نیەکەم
هەر چەن کە گشت ئانێگ گەردیەم
ناوم لە وێر چیە
هەر چێ بیە سوزیاس
ساێەڕەگان لە پشت سەرێ منن
کەسێگ دەنگ منە نیەشنەفێد
لە رێ ماڵ
وە بێ دڵداری گام هەڵگرم.
شاێەد زنەیی کەم
لە هەسارە گەشتووڵێگتر
شاێد تەنیا
بار بۊچکێگم
بەڵام ئەر گشت چشتێگ یش
سوزیاود
دریەژە دەم
خوەندنە
بێشتر وبێشتر.
هەریز ماڵەگەمە پەێا نیەکەم
هەر چەن کە گشت ئانێگ گەردیەم
ناوم لە وێر چیە
هەر چێ بیە سوزیاس
ساێەرەگان لە پشت سەرێ منن
کەسێگ دەنگ منە نیەشنەفێد
لە رێ ماڵ
وە بێ دڵداری گام هەڵگرم.
